Premiera "Samsona i Dalili"

Treść

Mimo że Camille Saint-SaĎns, świetny pianista i organista oraz ceniony twórca, skomponował trzynaście dzieł operowych, to światową sławę zyskał tylko "Samson i Dalila". Jego prapremiera miała miejsce w grudniu 1877 r. w Weimarze.

Legendą biblijnego Samsona, którego siła i potęga tkwiła w jego włosach, interesował się już Wolter, który w 1733 r. naszkicował libretto tragedii muzycznej dla Jeana Philippe Rameau. Nic z tego jednak nie wyszło. Dla Saint-SaĎnsa libretto napisał Ferdinand Lemaire, który oparł je na epizodach z 14. rozdziału "Księgi Sędziów". Jednak temat nie przypadł do gustu żadnemu dyrektorowi teatru operowego, więc kompozytor odłożył projekt na bok i zaczął komponować inne dzieła. Dopiero spotkanie z Franciszkiem Lisztem odmieniło bieg historii tej opery. To Liszt zapewnił Saint-SaĎnsa, że premiera opery odbędzie się w jego Hoftheatre w Weimarze.
Samo komponowanie opery rozłożone było na lata 1868-1875. Pierwotnie miało to być coś na kształt oratorium, którego główną partię Dalili pisał z myślą o wielkiej śpiewaczce Paulinie Viardot. Jednak ostatecznie twórca zdecydował, że będzie to trzyaktowa opera historyczna rozpisana na dwa główne głosy dramatyczno-bohaterskie, tenor (Samson) i mezzosopran (Dalila). Mimo że praca nad nią trwała ponad siedem lat, to Liszt zdania nie zmienił i doprowadził do prapremiery w Weimarze. Na sceny rodzinnej Francji "Samson i Dalila" trafił dopiero w 1890 roku. Gorąco przyjęta francuska premiera odbyła się w Roune w 1890 r., co utorowało dziełu drogę na paryskie sceny: najpierw ThéČtre-Lyrique de l'Eden - październik 1890 r., dwa lata później operę wystawiła Wielka Opera Paryska - 23 listopad 1892 roku. Z tej okazji kompozytor dopisał "Taniec kapłanek" w I akcie.
Polska premiera odbyła się w Teatrze Wielkim w Warszawie w 1903 r., we włoskiej wersji językowej. Polską wersję wystawiono w 1906 r. we Lwowie. Trzecia premiera miała miejsce w Operze Poznańskiej w 1930 roku. A jednak ta opera nie była dotychczas dziełem, które często trafiało na sceny naszych teatrów operowych. Sądzę, że jedną z przyczyn tego stanu rzeczy są wysokie wymagania, jakie stawia to dzieło wykonawcom głównych partii. Po wojnie wystawiły je tylko: Opera Bałtycka - premiera w 1975 r. (odbyły się 44 przedstawienia) oraz Opera Wrocławska - premiera w 1994 r. (inscenizacja utrzymała się w repertuarze przez dwa sezony). Gościnnie partię Dalili śpiewała we Wrocławiu Ewa Podleś, a w Gdańsku rozpoczynająca międzynarodową karierę Stefania Toczyska.
Opera Wrocławska po raz drugi w swojej historii sięga po to dzieło. Reżyserem najnowszej inscenizacji będzie Michał Znaniecki. Projekty dekoracji przygotował Tiziano Santi, a kostiumów Isabelle Comte. Choreografię opracuje Aline Nari. Przy pulpicie dyrygenckim stanie gościnnie Chikara Imamura. Premiera w piątek, 3 kwietnia.
Adam Czopek
"Nasz Dziennik" 2009-03-26

Autor: wa